ئەگەری شەڕ، دوامیراتەكەی ترامپ بۆ بایدن!

پاش جێگیربوونی ژێردەریایی ناوکی "یو اس اس" جۆرجیا، لە گەل چەند پاپۆڕی شەڕكەری دیكە، لە ناو قووڵایی ئاوەکانی کەنداودا، ئەمڕۆ ئاژانسە هەواڵنێرییەکانی ئیسرائیل، بڵاویان کردەوە کە ژێردەریاییەکی ئیسرائیلی، کاناڵی سویزی بەرەو کەنداو بڕیوە. بەپێی ئەو هەواڵە، ژێر دەریاییەکه لە کاناڵی سویزدا هاتووەتە سەر چۆمەکە و دەڵێن؛ ویستوویەتی ئەم پەیامە بە جیهان رابگەێنێت؛ کە وڵاتی میسر، بۆخۆی، روخسەتی هاتنی ژێردەریاییەکەی بە ئیسرائیل دابوو. ئەمە لە کاتێک دایە، کە هەر لە ماوەی چەند رۆژی رابردوودا، جگە لە دوو پاپۆڕیی گەورەی شەڕکەری تر، دوو بۆمب هاوێژی گەورەی بی - ٥٢، کە هەڵگری بۆمبی ناووکین، لە رووبەری ئاسمانی ناوچەکەدا خۆیان نوواندووە. 



جیهان بێ ترامپ، ئاسوودەترە!؟


 گومان لەوەدا نییە، کە هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماریی، لە وڵاتە یەکگرتووەکاندا، بە تایبەت ئەم خولەی ئێستا، کاریگەرییەکی بەرینی دەبێت؛ لەسەر رهەندی گشتی سیاسەتی ناوەوەوی دەوڵتی ئەمریکا و نەخشەی سیاسەتەکانی دەرەوەی ئەو وڵاتە بە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و کوردیشەوە. ئەگەرچی ئاماژەکان وامان پیشان دەدەن، کە بایدن براوەی ئەم خولە لە هەڵبژاردنەکانە. بەڵام تا روونبوونەوەی ئاکامی گشتی ھەڵبژاردنەکە، کە رەنگە چەند رۆژێکی دیکە بخاێنێ؛ دەبێ چاوەرووانی کۆتایی ژماردنی دەنگەکان بین. بەتایبەت ئەو دەنگانەی کە ھێشتا لە هەندی لە ویلایەتەکانی ئەو وڵاتەدا نەخوێندراونەتەوە. دنیا بە هەستیارییەوە چاو لە هەڵبژاردنەکانی ئەم خولە، لە پرۆسەی هەڵبژاردنەکانی ئامریکا دەکات. ئەگەر ترامپ دۆڕاوی کێبەرکێکە بێت، وەک وادەردەکەوێت. ئەوە لە ساڵی ١٩٣٣ زاینی بەم لاوە، لە تەنیشت جەڕاڵد فورد، جیمی كارتر و بووشی باوك، بۆ یەکەم جارە کە لە  مێژوویی وڵاتە یەکگرتووەکاندا، سەرۆک کۆمارێک پاش یەک خول مانەوە لە دەسەڵاتدا، دەبێ کۆشکی سپی بەجێ بێڵێت.

درێژەی بابەت

توشای باڵندەیەكی غەریبی زاگرۆس


 مەنسوور یاقووتی
وەرگێڕ: ئەرسەلان عەزیزی

تووشای كاكۆڵێكی ئاورین و داخێكی رەشی لەسەر قوڕگدا بوو و بە هەزار رەنگ دەنوێنێ. هەموو ساڵێك كاتی پاییز، جارێك و تەنیا یەكجا گۆرانییەك دەچڕێ. ئەوەندە تاڵ و خەمگین و سەرسووڕهێنەر دەیچڕێ، كە لە تاودا شاخ، لەهەزار لاوە قەڵەش دەبا و درەختەكان لە ماتەمدا، گەڵاكانیان زەرد هەڵدەگەڕێ و باڵندەكان، دڵگرتە و بەئازار، روو لە ئاسمانەكانی دیكە دەكەن و كۆچ دەكەن. بزنەكێویەكان شاخە بەرزەكانیان دەسوونە سنكی شاخە بەرزەكان، هەتا بشكێت... 


زرێبار دریاچەای دلنشین، اما فراموش شدە



در سە کیلومتری شمال باختری  شهر مریوان و در ارتفاع 128 متری از سطح دریا، در دامنە کوە فیلەقوس، دریاچە خودجوشی بە مساحت 197 هکتار، کە 72 هکتار آن، آب و بقیە آن، نیزار و باتلاق است؛ وجود دارد. در گذشتە، عمق آن 18 متر تخمین زدە می شد. کە اکنون در اثر رسوبات، و عدم توجە بە لایروبی، عمق دریاچە بطور متوسط، بە شش متر رسیدە است.
از پیدایش و قدمت دریاچە اطلاع دقیقی در دست نیست. بر اساس افسانەهائی کە سینە بە سینە، از گذشتە دور نقل می شود، گویا محل دریاچە شهری بە اسم (زریوار) بودە، کە بە محل ساخت و عرضەی زرە و ادوات جنگی از آن یاد می کنند. از افسانە کە بگذریم، دریاچەی زرێبار، از چشمەهای خودجوشی کە در اعماق آن قرار دارند و نیز بارندگی و سیلابهای بهاری، تأمین می شود. رودی بە دریاچە نمی ریزد. اما در فصول بارندگی مازاد آب دریاچە، از قسمت جنوبی آن خارج شدە و ضمن پیوستن بە رودخانەهای ریخلان و گاران، نتیجتاً بە رودخانە سیروان و نهایتا بە  خاک (كردستان) عراق می ریزد.

چاپ شدە در كیهان  ١٣٧١.٤.٢٩

هاوڕێیەك شك نابەم جگە لە شاخەكان




كورتەیەك لە رۆمانی
هاوڕێیەك شك نابەم، جگە لە شاخەكان
بهرۆز بۆچانی
و/ ئەرسەلان عەزیزی


لە میانەی قرموقاڵی پیاوە ماندوو وتووڕەكاندا، سەر و گوێلاكی گوڵشیفتە پیدا بوو. بە پلەكاندا سەركەوت و بە سەر ئەو پیاوانەی، كە وەكوو منداڵ  هات و هاواریان دەكرد، گوڕاندی و چەند پاكەت پسكیت و هەندێ جگەرەی لە دەست دەرهێنان و بۆ ناو ژنان و منداڵكان گەڕایەوە. وەكوو هەورە برووسكەیەك وابوو، كە بۆ ماوەیەكی كورت، هەموو شوێنێكی لەناو بێدەنگی دا  نوقم كرددبێ. 
گوڵشیفیتە، ژنێكی بە تەواو وشە عەیار بوو. بە لەش و لار و روواڵەتە تێك سمڕاو و چاوە رەش و سەرنج راكێشەكانییەوە، لەو حەوتەیەدا كە لە ناو رووبەری ئۆقیانووسەكەدا وون بووبووین، بە بوێری و لێزانییەكی بێ وێنەوە، هەڵسووكەوتی كردبوو. لە كاتێكدا  كەسانێكی زۆری تێدا بوو، كە بۆ  رفاندنی پستە یان دنكە خورمایەك، ئامادە بوو بەسەر كەلاكی كەسێكی دیكەدا باز بدات; ئەوە ئەو بوو كە توانیبووی، ئەو بەلەمە بچووك و ئاژاوە لێدراو و هەرساوەی ئێمە، رێك بخات و سامانی پێ بدات.  
لە دوو رۆژی یەكەمی سەفەرەكەماندا، كە تەنیا زیاتر لە بەرمیلێك ئاو، لە بەلەمەكەدا نەمابووەوە، بە دووربینییەكی بێ وێنەوە، ئاوەكەی جیرەبەندی كرد و بە هۆی ئەوەوە بوو، كە لەو ماوەیەدا، كەس بە هۆی برسییەتی و تینویەتی بەلادا نەهات. 
ئەو شێرە ژنە لە خۆبایی و دڵنییایە، ئەوەندە جەربەزەی لە خۆدا شك دەبرد، كە لە نهۆمی خوارەوە، كە هێلانەی ژنە قەڵەو و بێ كەڵكەكان بوو، سەركەوێتە سەرێ  و ئەو پیاو و گەنجانەی كە لەخۆبایی بووبوون و بەكەش و ڤش خۆیان بادەدا، لەسەر شوێنی خویان، دانیشێنێ.
لەو حەوتەیەدا بە رادەیەك وەكوو خاوەن دەسەڵات جوڵابووەوە،كە كەس نەیتوانیبوو، قسە بێنێتە ناو قسەی و هەموو كەس، لە حاندی دا، بێدەنگ دەبوو. هەموو هاوسەفەرەكان، رێزیان لێدەگرت و ئەمە نیشانەی دەسەڵاتی ئەو ژنە بوو.
بە پێی ئەو ناسینەی كە لە گوڵشیفتەم پیدا كردبوو; لەوە دڵنیابووم، كە ئەو جگەرە پسكیتانەی بۆ دوو منداڵەكەی خۆی یان. مێردە لەڕو لاوازەكەی نەدەویست.
كاتێك گوڵشیفتە لەبەرچاو وون بوو، جەوەكە تۆزێك هێور بووەوە و هەركەسەو شوێنكی بۆ دانیشتن دۆزییەوە، هەتا پسكیتە وشكەكانی تێدا هەڵلووشێ.
تعداد بازدیدکنندگان