چیرۆكی ”گەدا”

چیرۆكی ”گەدا”

غوڵامحەسێن ساعدی

و/ ئەرسەلان عەزیزی

ئه‌و شه‌وه‌ خێرم نه‌چنییه‌وه‌. خواردنێکی مه‌مرمه‌ژیم هه‌بوو. گۆچان به‌ ده‌ست، شه‌مایل  و بوخچه‌که‌م دایه‌‌ ژێر عەباکەم و چاوه‌ڕێم کرد. ماشینێکی ره‌ش هات و سواری کردم. له‌شار رۆشتینه‌ ده‌رێ و له‌ به‌ر کۆڵانێکی ته‌نگه‌به‌ر و تاریکدا دایبەزاندم. لە کۆتایی کۆڵانه‌کەدا، رووناکییه‌کی  لاواز هەڵبووبوو.  له‌ شه‌ڕی هه‌موو شتێک رزگارم بووبوو. کاتی ئه‌وه‌ گه‌شتبوو، که‌ چی دیکە، به‌ خۆم رابگه‌م. کاتێک که‌شتمه‌ کۆتای کۆڵانه‌که‌، درکه‌که‌ ئاوه‌ڵا بوو، رۆشتمه‌ ژوورەوە. باخێکی گه‌وره‌ بوو، که‌ دره‌خته‌ به‌ساڵاچووه‌کانی، لق وپۆپیان له‌یه‌ک ئاڵاندبوو. خوڕەی ئاو له‌ هه‌موو لایه‌کیه‌وه‌ ئەهاتە به‌رگوی. قه‌ندیلێکی کۆنه‌ و روون لە چڵی داربییەکەوە شۆڕ بووبووەوە. لە ژێر قەندیلەکە دانیشتم و چاوەڕێ مام. قەمەر و فاتیمە و ماپارە هاتن. هەر چوارمان سەرەتا دامانە پرمەی گریان و پاشان دەستمان کرد بە زووخاو هەڵڕشتن. قەمەر خرپن و قەڵەو مابووەوە. بەڵام ورگی داشۆڕابوو. فاتمە توابووەوە و شتێکی ئەوتۆی لێنەمابووەوە. بەڵام بەو حاڵەش هەر پێدەکەنی و دوواتر دەیدایە پرمەی گریان. ماپارە برسی بوو. بوخچەکەم کرئەوە و ورتکە نانەکانم هەڵڕشتە بەرئەمی...

درێژه‌ی بابه‌ت:

تیرۆر بە ناوی خوداوە(٢)

”بەشی دووەم و كۆتایی” 

”شیکاریی و خەسارناسی"   

بناغە هزرییەکانی بکارهێنانی چەمکی تیرۆر

فەرهاد میرزای موعتەمدولدەولە، چەند مانگێک پاش هاتنی بۆ شاری سنە، بەرەو مەریوان کەوتە رێ و لە گوندێک بە ناوی  بالك(٨) خێوەت و بارەگای دامەزراند و داوای لە حەسەن سوڵتان کرد، سەبارەت بەداهاتووی ناوچەکە پێکەوە دانووسان و وتوووێژ بکەن. کاتێک حەسەن سان و هەردوو براکەی واتە؛ بارام سان و موستەفا سان، بە پاڵپشتی سەدان چەکداری لێهاتووی هەورامان، گەشتنە نزیک گوندی بالك، بەگەرمی لە لایەن فەرهاد میرزاوە پێشوازی لێکرا.

بەڵام لە میانەی وتوووێژەکانیاندا، لە ناکاو بەسەریاندا دان و سەرەتا پیاوکوژەکانی شازادە، ملی حەسەن سانیان پەەڕاند و پاشان کۆت و زنجیریان لە گەردەنی بارام سان و موستەفا سان ئاڵاند. ئینجا تەرمەکەی حەسەن سانیان بە  پارچەی هەریر داپۆشی و گوریسێکیان پێوە بەست و بە پیاوەکانی حەسەن سانیان گوت؛ ”شازادە خەڵاتێکی نایابی بۆ ئێوەش ناردووە، رایکێشن و لە نێوان خۆتاندا دابەشی بکەن!” تەرمی بێ گیانی حەسەن سان گەشتە دەستی هەورامییەکان و هاوکات بارام سان و موستەفا سانیش، بە دیلی هێنرانە پێش دەرکەی خێوەتەکەی شازادەی قاجاڕ. ئەگەرچی بۆ لەشکری هەورامان، تێکشانی لەشکریی شازادە زۆر دژوار نەبوو، بەڵام لەبەر پاراستنی گیانی دیلەکانیان، بەبێ هیچ دژکردەوەیەک، ئەو ناوەیان بەجێ هێشت و بڵاوەیان لێکرد! دوواتر فەرهاد میرزا لە بیرەوەرییەکانیدا و بە پشتبەستن بەم ئایەتە قورئانییە؛ ئیستخارەی کردبوو، کە لە شەڕ دژی کوردەکاندا سەرکەوتوو دەبێت "فَخُذْهَا بِقُوَّةٍ وَأْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُوا بِأَحْسَنِهَا ۚ سَأُرِيكُمْ دَارَ الْفَاسِقِينَ" 

درێژه‌ی بابه‌ت:

"تیرۆر بە ناوی خوداوە"(١)

 بەشی یەکەم؛

"تیرۆر بە ناوی خوداوە"(١)

 (بە بۆنەی ساڵیادی، تێرۆری دوکتۆر قاسملوو و هاوڕێیانی)

[...رۆژی سێزدە ژۆئیە، دوکتۆر قاسملوو و  عەبدوڵا قادری ئازەر، بەبێ هیچ چەشنە پاراستنێکی ئەمنی، دەگەنە  کۆڵانی لینکەبانی ژمارە ٥ [ Linke bahngassse 5] کە پێشتر وەک شۆێنی چاوپێکەوتن دیاری

کرابوو. چاوپێکەوتنەکە بۆ سەعات پێنج و نیوی پاش نیوەڕۆ، هەر لەو ئاپارتمانەدا، کە پێشتر فازڵ رەسووڵ بۆ ئەو کارەی تەرخان کردبوو، دیاری کرابوو. بێجگە لە فازڵ رەسووڵ کەسی دیکە، ئاگاداری ئەو  شوێنە نەبوو. شۆێنەکە لە قاتی سێیەمی ئاپارتمانەکەدا هەڵکەوتبوو، کە دەرکەی چوونە ژوورەوەکەی، بە سێ قفڵ دادەخرێ. دەرکەکەش تەنیا لە رێگای ئایفۆنەوە دەکرێتەوە. بەشداربووان بریتین لە: محەمەد جەعفەر سەحراروودی، موستەفا موستەفەوی(ئاجوودی)، غەفوور دەرجەزی دولەق، لە ژێر ناوی؛(ئەمیر مەنسوور بوزرگیانی ئەسڵ)، فازڵ رەسووڵ، عەبدووڵا قادری ئازەر و عەبدولرەحمان قاسملوو.

 لە لایەن کۆماری ئیسلامییەوە، سەحراروودی و موستەفەویی ئەندامی وتوووێژەکەن و غەفووری دەرجەزی دوولەقیش، بەرپرسی پاراستنی گیانیانە و لە ژوورێکی دیکەدا دەمێنێتەوە. 

درێژه‌ی بابه‌ت:

ژنێك لە لووتكەی خۆشەویستی دا!

‌

 درێژه‌ی بابه‌ت

بۆ قه‌قنه‌سه‌کانی لای خۆمان

درێژه‌ی بابه‌ت

ئەگەری شەڕ، دوامیراتەكەی ترامپ بۆ بایدن!

پاش جێگیربوونی ژێردەریایی ناوکی "یو اس اس" جۆرجیا، لە گەل چەند پاپۆڕی شەڕكەری دیكە، لە ناو قووڵایی ئاوەکانی کەنداودا، ئەمڕۆ ئاژانسە هەواڵنێرییەکانی ئیسرائیل، بڵاویان کردەوە کە ژێردەریاییەکی ئیسرائیلی، کاناڵی سویزی بەرەو کەنداو بڕیوە. بەپێی ئەو هەواڵە، ژێر دەریاییەکه لە کاناڵی سویزدا هاتووەتە سەر چۆمەکە و دەڵێن؛ ویستوویەتی ئەم پەیامە بە جیهان رابگەێنێت؛ کە وڵاتی میسر، بۆخۆی، روخسەتی هاتنی ژێردەریاییەکەی بە ئیسرائیل دابوو. ئەمە لە کاتێک دایە، کە هەر لە ماوەی چەند رۆژی رابردوودا، جگە لە دوو پاپۆڕیی گەورەی شەڕکەری تر، دوو بۆمب هاوێژی گەورەی بی - ٥٢، کە هەڵگری بۆمبی ناووکین، لە رووبەری ئاسمانی ناوچەکەدا خۆیان نوواندووە. 

درێژەی بابەت

جیهان بێ ترامپ، ئاسوودەترە!؟

 گومان لەوەدا نییە، کە هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماریی، لە وڵاتە یەکگرتووەکاندا، بە تایبەت ئەم خولەی ئێستا، کاریگەرییەکی بەرینی دەبێت؛ لەسەر رهەندی گشتی سیاسەتی ناوەوەوی دەوڵتی ئەمریکا و نەخشەی سیاسەتەکانی دەرەوەی ئەو وڵاتە بە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و کوردیشەوە. ئەگەرچی ئاماژەکان وامان پیشان دەدەن، کە بایدن براوەی ئەم خولە لە هەڵبژاردنەکانە. بەڵام تا روونبوونەوەی ئاکامی گشتی ھەڵبژاردنەکە، کە رەنگە چەند رۆژێکی دیکە بخاێنێ؛ دەبێ چاوەرووانی کۆتایی ژماردنی دەنگەکان بین. بەتایبەت ئەو دەنگانەی کە ھێشتا لە هەندی لە ویلایەتەکانی ئەو وڵاتەدا نەخوێندراونەتەوە. دنیا بە هەستیارییەوە چاو لە هەڵبژاردنەکانی ئەم خولە، لە پرۆسەی هەڵبژاردنەکانی ئامریکا دەکات. ئەگەر ترامپ دۆڕاوی کێبەرکێکە بێت، وەک وادەردەکەوێت. ئەوە لە ساڵی ١٩٣٣ زاینی بەم لاوە، لە تەنیشت جەڕاڵد فورد، جیمی كارتر و بووشی باوك، بۆ یەکەم جارە کە لە  مێژوویی وڵاتە یەکگرتووەکاندا، سەرۆک کۆمارێک پاش یەک خول مانەوە لە دەسەڵاتدا، دەبێ کۆشکی سپی بەجێ بێڵێت.

درێژەی بابەت

توشای باڵندەیەكی غەریبی زاگرۆس

 مەنسوور یاقووتی

وەرگێڕ: ئەرسەلان عەزیزی

تووشای كاكۆڵێكی ئاورین و داخێكی رەشی لەسەر قوڕگدا بوو و بە هەزار رەنگ دەنوێنێ. هەموو ساڵێك كاتی پاییز، جارێك و تەنیا یەكجا گۆرانییەك دەچڕێ. ئەوەندە تاڵ و خەمگین و سەرسووڕهێنەر دەیچڕێ، كە لە تاودا شاخ، لەهەزار لاوە قەڵەش دەبا و درەختەكان لە ماتەمدا، گەڵاكانیان زەرد هەڵدەگەڕێ و باڵندەكان، دڵگرتە و بەئازار، روو لە ئاسمانەكانی دیكە دەكەن و كۆچ دەكەن. بزنەكێویەكان شاخە بەرزەكانیان دەسوونە سنكی شاخە بەرزەكان، هەتا بشكێت... 

درێژەی چیرۆك